ในโลกความเป็นจริงที่วิถีชีวิตดำเนินไปอย่างปกติสุข ยังคงมีโลกจำลองน้อย ๆ ของคนบางกลุ่ม ที่อาจไม่กลมโตพอ แต่นับเป็นเพียงความหวังเดียวในการมีชีวิตรอด เรื่องราวของกลุ่มผู้ลี้ภัยที่ใครหลายคนมองไม่เห็น “นิ่ม – กาญจณาพร วุฒิ” ศิษย์เก่าดีเด่นจากคณะกายภาพบำบัดและเวชศาสตร์การกีฬา มหาวิทยาลัยรังสิต หญิงผู้เสียสละดูแลนับพันชีวิตที่พลัดถิ่นฐาน ช่วยเหลือ ฟื้นฟู ทั้งสภาพกายและจิตใจ วันนี้เราจะก้าวเข้าไปในโลกจำลองใบนี้ด้วยกัน

ก้าวแรกในโลกใบใหม่เป็นอย่างไร

          นิ่ม เล่าเส้นทางการทำงานให้ฟังว่า หลังจบการศึกษาด้านกายภาพบำบัด ตัดสินใจหนีเมืองกรุงไปอยู่ต่างจังหวัด ปัจจุบันทำงานอยู่ที่องค์กรแฮนดิแคป อินเทอร์แนชันนัล (Handicap International) ในตำแหน่งผู้จัดการโครงการฟื้นฟูสมรรถภาพด้านการเคลื่อนไหวของผู้พิการ ทั้งด้านกายภาพบำบัด กิจกรรมบำบัด รวมถึงอุปกรณ์ขาเทียมให้แก่ผู้พิการ ตลอดแนวชายแดนไทย – เมียนมาร์ ในศูนย์พื้นที่พักพิงผู้ลี้ภัย อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก จากชีวิตคนเมืองกรุงสู่สังคมชนบทริมชายแดน ทั้งน่าตื่นเต้นและหวาดกลัว สภาพแวดล้อมต่างไปอย่างไม่คาดคิด ภาษา ผู้คนที่ไม่คุ้นเคย คงปฏิเสธไม่ได้ว่าความรู้สึกในช่วงแรกเธออยากกลับบ้าน แม้สภาพแวดล้อมที่แตกต่างแต่เธอกลับพบความสุขที่แปลกใหม่ นิ่มบอกว่าเดิมทำงานด้วยความรู้สึกเพื่อตัวเอง ถึงตอนนี้มีอีกหนึ่งความรู้สึกคืออยากช่วยเหลือผู้ที่ด้อยโอกาส จวบจนวันนี้ก้าวเข้าสู่ปีที่ ๑๘ ของการทำงานแล้ว

          “ในสถานการณ์ที่น่ากลัว ทำไมยังตัดสินใจอยู่ต่อ ? เราตั้งคำถามกับตัวเองอยู่บ่อยครั้ง ภาพแม่ลูกอ่อนชาวเมียนมาร์มือหนึ่งอุ้มลูกที่ไข้สูงลิ่ว มืออีกข้างถือรองเท้าแตะเปื้อนโคลน เดินฝ่าสายฝนมาที่ศูนย์ลี้ภัยเพื่อขอความช่วยเหลือ แววตาของความเป็นแม่ที่เราเห็น ใครบ้างจะทอดทิ้งได้ คนที่หมดหนทาง เขามาเพื่อพึ่งพาเราจริง ๆ ทำให้ฉุกคิดได้ว่าหน้าที่ที่เราปฏิบัติอยู่นั้นสำคัญต่อชีวิตใครบางคน จากก้าวที่พร้อมเดินกลับบ้าน กลายเป็นก้าวที่เข้าไปช่วยเหลืออย่างห้ามไม่ได้ ถ้าไม่มีเรา ไม่มีศูนย์อพยพ ไม่มีหน่วยการแพทย์ ที่นี่จะเป็นอย่างไร คงเป็นคำตอบที่ทำให้เราจะไม่ตั้งคำถามนี้อีกเลย”

          ผู้ลี้ภัย เป็นคำนิยามที่ไม่มีใครอยากได้รับ ในสถานการณ์ที่ไม่สงบทำให้พวกเขาต้องอพยพเพื่อหาทางรอด จะมีสักกี่คนที่อยากหนีบ้านเกิดเมืองนอนของตนมา ชีวิตที่แขวนบนเส้นด้าย ร่างกายที่เต็มไปด้วยบาดแผล แผ่นดินไทยจึงเป็นความหวังที่จะช่วยเหลือพวกเขาได้ โลกจำลองในพื้นที่เล็ก ๆ ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่พักพิงให้กลุ่มผู้ลี้ภัย วิถีชีวิตที่เรียบง่ายตรงนี้คงพอจะเยียวยาให้พวกเขาดำรงอยู่รอดต่อไปได้

ความสุขบนวิถีชีวิตของนักกายภาพริมชายแดน

ทะเลหมอก ภูเขา สายลมอ่อน ๆ คงเป็นความสุขของใครหลายคนหากมีโอกาสเข้ามาในพื้นที่แห่งนี้ บรรยากาศที่รายล้อมไปด้วยพื้นที่สีเขียว ทิวทัศน์ที่ทำให้ผู้มาเยือนลืมไม่ลง เป็นเรื่องน่าขันที่เธอบอกกับเราว่า “ฉันได้ตื่นมาเชยชมมันทุกเช้า โดยที่ไม่เสียเงินเลยสักบาท” ไม่ใช่การโอ้อวด แต่เป็นน้ำเสียงของความภูมิใจ บางคนอาจเสียเงินไม่น้อยกับการเดินทางเพื่อหาที่พักผ่อนร่างกาย แต่งานของนิ่มคลุกคลีอยู่กับธรรมชาติที่สวยงามในทุกวัน 

          “รอยยิ้มของพวกเขาเป็นหนึ่งในความสุขที่ทำให้นิ่มรักงานนี้มากขึ้น ผู้ลี้ภัยที่พิการเดินไม่ได้บางคน ไร้จุดหมายในการดำเนินชีวิต เมื่อกายภาพเข้าไปมีบทบาท ช่วยเหลือฟื้นฟูทั้งสภาพร่างกายและจิตใจ เปลี่ยนชีวิตคนกลุ่มหนึ่งให้มีโอกาสกลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติอีกครั้ง รอยยิ้มที่มีแต่คำว่าขอบคุณ มันซึ้งใจมากจริง ๆ”

          นิ่มขออนุญาตหยิบยกคำของ ดร.วรชาติ เฉิดชมจันทร์ คณบดีคณะกายภาพบำบัดและเวชศาสตร์การกีฬา มหาวิทยาลัยรังสิต ซึ่งท่านให้คำจำกัดความ NGO (Non-Governmental Organization) ของนิ่มว่า “บางครั้งในการทำงาน เราไม่สามารถได้ในสิ่งที่ต้องการเสมอไป ย่อมมีสิ่งที่เราต้องยอมสูญเสียไปบ้าง” งาน NGO หรืองานองค์การการกุศลที่ทำอยู่นั้น ต้องใช้พลังในการขับเคลื่อน กล่าวคือพลังในการเสียสละ สมาชิกในทีมบางคนต้องนอนในป่า เขาใช้ชีวิตอย่างยากลำบากและอันตรายแต่สิ่งที่พวกเขาได้กลับมาคือความสุขในใจ

          “เราไม่ได้ดีที่สุดแต่เราดีพอ Mindset สั้น ๆ ที่นิ่มยึดเป็นหลักสำคัญในการทำงาน เมื่อทิศทางความคิดเราเป็นไปในเชิงบวก ก็จะเชื่อมโยงสิ่งดี ๆ เข้ามาหาเรา ทว่าหากเราดีที่สุดจนกลายเป็นน้ำเต็มแก้วที่ไม่เปิดรับสิ่งใหม่ ๆ ก็อาจพลาดโอกาสที่ดีไปไม่น้อย แต่อย่างไรเราก็ต้องดีพอที่จะพัฒนาและปรับเปลี่ยนบางสิ่งในชีวิต เพื่อที่จะก้าวไปสู่เป้าหมายที่เราวางไว้ให้ได้”

          ความสำเร็จสวยงามได้ด้วยดอกไม้ริมทาง แน่นอนว่าการเดินทางของนิ่มอาจเผชิญความยากลำบากไม่น้อย แต่สิ่งที่ได้ไม่เพียงเนื้องานที่สมบูรณ์ ยังคงประกอบไปด้วยมิตรภาพของทีมงาน ความช่วยเหลือจากชาวบ้าน อีกทั้งรอยยิ้มและคำขอบคุณที่จริงใจจากกลุ่มผู้ลี้ภัยที่เธอช่วยเหลือ นิ่มทำให้โลกจำลองใบน้อย ๆ ของพวกเขาเป็นโลกใบใหม่ที่สวยงาม

********************************************